Zgodnie z obowiązującą w Polsce literą prawa, spadkodawca podczas spisywania testamentu podejmuje decyzję o tym, komu po własnej śmierci przekaże swój życiowy dorobek. Podczas tego procesu często dochodzi jednak do celowego pominięcia członków rodziny. Wówczas mówimy o wydziedziczeniu, a zatem o pozbawieniu uprawnionego spadkobiercy prawa do zachowku. Warto jednak podkreślić, że wbrew pozorom nie tak łatwo dokonać wydziedziczenia najbliższych członków rodziny. Dlatego też powstał ten artykuł. Kancelaria Notarialna Katowice szczegółowo wyjaśnia, czym jest i czym dokładnie charakteryzuje się wydziedziczenie w świetle polskiego prawa.
Kiedy zachodzi możliwość wydziedziczenia członka rodziny?
Na samym początku artykułu wspominaliśmy, że wydziedziczenie z całą pewnością nie będzie aż tak prostą czynnością prawną, jakby to mogło się wydawać na pierwszy rzut oka. W praktyce prawo w Polsce – a dokładnie art. 1008 k.c – reguluje konkretne sytuacje, w jakich jest możliwe całkowite pozbawienie roszczeń członka rodziny do zachowku po śmierci osoby spisującej testament. Istotne w takim przypadku będzie przestrzeganie tego typu zapisów. Dlaczego? Ominięcie tych punktów może spowodować, że wydziedziczenie okaże się być niewiążące w świetle prawa, a osoba wskazana wcześniej jako ta wydziedziczona, otrzyma należny zachowek. Tak więc planując pełne odebranie praw do zachowku, należy udowodnić, że członek rodziny (małżonek, zstępny lub rodzice):
- wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego
- albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci
- uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Żeby być stuprocentowo pewnym dokonania wydziedziczenia, warto każdy przypadek szczegółowo omówić z doświadczonymi notariuszami. Dobry notariusz przeanalizuje sytuację Klienta i zestawi ją z wymienionymi wyżej zasadami skutecznego wydziedziczenia. Nasza Kancelaria Notarialna – Katowice oferuje profesjonalne wsparcie w tym zakresie.
Ochrona przed wydziedziczeniem krok po kroku
Jednak profesjonalnie podchodząc do tematu wydziedziczenia, należy omówić nie tylko przesłanki ku odebraniu praw do zachowku po śmierci. Kluczowe może okazać się również odwołanie od tego typu decyzji. Zwłaszcza, że ochrona przed wydziedziczeniem w Polsce składa się aż z 3 poziomów postępowania. Pierwszym – co oczywiste – będzie podważenie ważności testamentu. Za drugi uznaje się kwestionowanie samego wydziedziczenia, a ostatni to uzyskanie przebaczenia od spadkodawcy. Co istotne, ten trzeci poziom musi zostać udowodniony przed sądem, a po śmierci bliskiej osoby, wydziedziczony będzie miał mocno utrudnione zadanie. Zdecydowanie prostsze wydaje się być podważenie ważności i skuteczności testamentu. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że w świetle litery prawa, dokumenty sporządzone pod wpływem błędu bądź groźby okazują się być nieważne. Tak samo jak testament „własnoręczny” w całości przygotowany przy pomocy komputera i drukarki. Pomoc ekspertów w tej materii może okazać się być nieocenioną!